Ανέζα Άρτας

Η Ανέζα είναι είναι ένα χωριό του Δήμου Αρταίων, στην πεδιάδα της Άρτας, με έκταση 28,242 τ.χλμ.[1] και απέχει από την πόλη της Άρτας περίπου 12 χιλιόμετρα. Σύμφωνα με το Σχέδιο Καποδίστρια, η Ανέζα αποτέλεσε δημοτικό διαμέρισμα και έδρα του Δήμου Αμβρακικού.[2] Ο νόμος, ίσχυσε μέχρι το τέλος του 2010, οπότε και αντικαταστάθηκε από τη νέα διοικητική διαίρεση που προβλέπει το Σχέδιο Καλλικράτης, με αποτέλεσμα η Ανέζα να ενταχθεί στο Δήμο Αρταίων.[3] Διοικητικά υπάγονται στην Ανέζα και δύο συνοικισμοί, το Απόμερο και ο Μύτικας.

Ανέζα
Το παλαιό σχολείο στην Ανέζα.
Ανέζα
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Περιφέρεια	Ηπείρου
Περιφερειακή Ενότητα	Άρτας
Δήμος	Αρταίων
Δημοτική Ενότητα	Αμβρακικού
Γεωγραφία και στατιστική
Γεωγραφικό διαμέρισμα	Ήπειρος
Νομός	Άρτας
Έκταση	28,242 χλμ2
Υψόμετρο	7
Πληθυσμός	1.109 (2011)
Πυκν. πληθ.	39 κατ/χλμ2
Άλλα
Ονομασία κατοίκων	Ανεζιώτες
Ταχ. κωδ.	47 100
Τηλ. κωδ.	26810

. . . Ανέζα Άρτας . . .

Η Ανέζα φαίνεται να οφείλει την ονομασία της στη σωτηρία του τόπου από τον βάλτο. Στην περιοχή υπήρχαν βαλτώδεις εκτάσεις και έλη τα οποία στο πέρασμα του χρόνου υποχωρούσαν συνεχώς. Στον χώρο που υπήρχε βάλτος «ανέζησε» η σημερινή Ανέζα. Υπάρχει όμως και μια δεύτερη υπόθεση, ότι το όνομα προέρχεται από την εποχή της Τουρκοκρατίας και αποδόθηκε από Αρβανίτες ή Τούρκους. Η κατάληξη –έζα δείχνει μάλλον Αρβανίτικη προέλευση. Το “Ανέζα” είναι γυναικείο όνομα. Οι κάτοικοι υποστηρίζουν λοιπόν ότι η “Ανέζα” υπήρξε μια όμορφη Χριστιανή και από αυτήν πήρε το όνομα η περιοχή.

Η σημερινή Ανέζα προέρχεται από τη συνένωση δύο χωριών, της Γενίτσαρης (Ψαράδες) και της Ανέζας. Δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία για την ίδρυσή της, αφού οι πρώτες γραπτές μαρτυρίες αρχίζουν το 1696 από τις οποίες προκύπτει ότι η Ανέζα υπήρξε μεγάλο χωριό, με ηγετική δράση στην περιοχή. Η πρώτη πηγή που μας γνωστοποιεί την ύπαρξη του χωριού, είναι τα αρχεία της Βενετίας, στα οποία μας γίνεται γνωστό ότι το έτος 1696, η Ανέζα μαζί με το Μύτικα, τη Γενίτσαρη και το Μαρατιού πλήρωναν 43 ρεάλια το χρόνο (ρεάλι=ισπανικό χρυσό νόμισμα) με αντάλλαγμα, την προστασία από τις ληστρικές επιδρομές των πειρατών.[4]

Με βάση την εργασία του Κων.Διαμαντή με τίτλο «Η Άρτα και τα περίχωρα αυτής κατά τους χρόνους της επανάστασης», η Ανέζα ήταν ένας οικισμός με 45 οικογένειες την περίοδο που ξέσπασε η Ελληνική Επανάσταση του 1821 ενώ στην Γενίτσαρη κατοικούσαν περίπου 20 οικογένειες.[5]

Μια άλλη σημαντική πληροφορία που έχουμε προέρχεται από το «Δοκίμιον Ιστορικόν περί Άρτης & Πρεβέζης»”(εκδ.1884), του Σεραφείμ Ξενόπουλου, Μητροπολίτη Άρτας. Σύμφωνα με αυτήν την πηγή, η Ανέζα, η Γαβριά , το Καλογερικό, το Απόμερο, ο Μύτικας και η Γενίτσαρη αριθμούσαν συνολικά 180 περίπου οικογένειες. Επίσης, οι κάτοικοι του χωριού εκκλησιάζονταν στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου Ανέζας. Μπροστά από τον ναό λειτουργούσε αλληλοδιδακτικό σχολείο, στο οποίο δίδασκε ένας δάσκαλος και φοιτούσαν περίπου 180 μαθητές από την Ανέζα, τη Γαβριά και τα γειτονικά χωριά.[6]

Εξίσου αξιόλογη πηγή είναι η Οθωμανική απογραφή του 1895.[7] Σύμφωνα με τον σχετικό οθωμανικό νόμο, η πρωτογενής διαίρεση της αυτοκρατορίας ήταν το Βιλαέτι. Κάθε βιλαέτι χωριζόταν σε Σαντζάκια και αυτά σε Καζάδες. Σύμφωνά με αυτήν την απογραφή, το χωριό ανήκε στον Καζά Λούρου, ο οποίος βρισκόταν στο σαντζάκι Πρεβέζης, το οποίο με τη σειρά του ανήκε στο βιλαέτι Ιωαννίνων. Με βάση λοιπόν αυτά τα στοιχεία, στην Ανέζα κατοικούσαν 26 οικογένειες (χανέδες) με συνολικό πληθυσμό 152 άτομα (66 άνδρες, 86 γυναίκες) ενώ στη Γενίτσαρη κατοικούσαν 32 οικογένειες με συνολικό πληθυσμό 200 άτομα (95 άνδρες, 105 γυναίκες).

. . . Ανέζα Άρτας . . .

. . . Ανέζα Άρτας . . .